Hoeveel organisaties zien wij tegenwoordig niet worstelen met de vraag: hoe kunnen wij anderen, meer jongeren, meer diverse mensen betrekken en interesseren voor bijvoorbeeld complexe vraagstukken rond klimaatverandering, sociale duurzaamheid, kunst, erfgoed, natuur. Onze vertrouwde neiging is dan vanuit ons eigen perspectief te bedenken hoe we anderen met een ander perspectief kunnen overtuigen, inspireren, overhalen om naar ‘onze’ wereld toe te bewegen. We bedenken dan vaak vanuit onze eigen overtuiging programma’s, projecten of acties in de hoop dat het de ander aanspreekt en haar/hem over de streep trekt naar die prachtige voorstelling, de indrukwekkende buitenplaats, bijeenkomst over klimaatadaptatie, of naar de schoonheid van de natuur te komen, waar wij zelf zo vol van zijn…. Maar hoe kun je het perspectief van de ander zien?
Waarom een Verbeeldingslab?
Met genoemde ervaringen gaan wij, met Landgoed Zonheuvel als ‘’hittepunt’’, in de provincie Utrecht buitenplaatsen en landgoederen gaan vinden, aan de rand van een wijk, waar mensen wonen die zelden of nooit op zo’n plek komen. Wij zijn ervan overtuigd dat je ook deze mensen kunt betrekken bij het landgoed dat onderdeel is van hun leefomgeving.
De Buitenplaatsen staan vaak symbool voor lange geschiedenissen, verhalen, de kloof tussen rijk en arm, exclusiviteit en generositeit, elite en mensen met minder mogelijkheden, andere culturele achtergronden, vrouwen en jongeren. Juist daarom vinden wij het een enorme uitdaging om op meerdere van deze plekken te laten ervaren wat er gebeurt als ook deze mensen kunnen gaan bijdragen, genieten en onderdeel worden van deze rijkdom en schoonheid. Ook al beseffen wij dat dit niet eenvoudig is, als het lukt kan het een voorbeeld zijn voor vele andere vergelijkbare plekken op de Utrechtse Heuvelrug, Nederland en de wereld en andere werelden. Wij zien dit dan ook niet als een project maar als een proces waarvoor we de tijd moeten en willen nemen. Mensen buiten je eigen wereld werkelijk betrekken kost niet alleen tijd maar ook rust, aandacht en echt luisteren.
Wie zijn wij:
Floor Ziegler ondervond in het Noorderpark in Amsterdam Noord dat je een park kan maken van en voor iedereen. Een park waar de alcoholisten zelf de bierblikjes uit de struiken op ruimden, de hangjongeren hun eigen hangbanken van wilgentakken ontwierpen, kinderen windmolens bouwden voor een project ‘Wind’, kerstversiering werd gemaakt van plastic afval een beroemd cafeetje werd gemaakt met Marktplaats materialen (genomineerd en gewonnen door menig architectuurprijs), hondenbezitters hun eigen hondenspeeltuin bedachten en een hondenmodeshow organiseerden. Honderden Noorderlingen maakten zich deze plek eigen waardoor het veiliger, schoner, leefbaarder en levendiger werd. Zonder dat er overlast was voor de medemens, natuur en de dieren.
In plaats van de natuur te beschermen met een hek eromheen, werd de natuur beschermd door de bezoeker. Deze omkering vond plaats doordat ieder mens dat in het Noorderpark kwam er juist mocht zijn, zich een beetje mede-eigenaar voelde en onderdeel was van een gemeenschap waaraan hij of zij kon bijdragen, vanuit zijn eigen talenten en drijfveren. Dat was de basis, niet het park zelf, maar de mens in het park. Daarmee kwam er jong, oud en alles daar tussen, oude en nieuwe Noorderlingen, mensen met andere culturele achtergronden die respect hadden voor het park en zijn/haar medemens.
Wim Oolbekkink ontdekte dat zaailingen onder de bomen op landgoed Zonheuvel waar hij werkt nooit zullen uitgroeien tot volwassen bomen. Simpelweg omdat ze in de schaduw van hun moeder staan. Maar wanneer je de zaailingen uitgraaft en opkuilt in een bomenhub en vervolgens landgoed eigenaren, particulieren en boeren vraagt om ze te herplanten op plekken waar ze kunnen doorgroeien kun je verschil maken. In het tegengaan van klimaatverandering, het verhogen van biodiversiteit en het bieden van handelingsperspectief voor mensen. In de winter van 2022-23 werden op deze manier in samenwerking met Meer Bomen Nu met behulp van jongeren van groen traineeships en tientallen andere vrijwilligers meer dan 50.000 bomen geplant.
Dat maaltijden bij uitstek momenten van ontmoeten en gesprek zijn weet iedereen. In de zomer van 2021 organiseerde Wim samen met burgerinitiatief GoedVolk het eerste Velddiner op het landgoed. Voor bewoners uit de buurt en met producten uit de buurt. Sindsdien vindt het diner jaarlijks plaats op verschillende plekken in de regio. Deze winter organiseert hij een nieuw ontmoetingsmoment rond een kerstmaaltijd voor 150 nieuwkomers (van het naburige AZC Leersum) en inwoners van de gemeente Utrechtse Heuvelrug. Het gesprek over het anderszijn van de ander staat centraal in deze ontmoeting.
Het netwerk van stichting SBI bevindt zich voor een deel op Landgoed Zonheuvel. Circa 30 partners/huurders zijn verbonden en treffen elkaar op regelmatige basis en werken in projecten samen.